Zwichnięcie rzepki. Przyczyny urazu oraz jego leczenie.

Rzepka to dość wyjątkowa struktura ludzkiego organizmu. Jest jedną z głównych składowych kolana, choć można powiedzieć, że zachowała w stosunku do niego dużą „autonomię”. Z jednej strony dzięki swojej mobilności ułatwia ona pracę mięśnia czworogłowego, z drugiej jednak z tego samego powodu jest przyczyną wielu kontuzji. O samej rzepce, jej biomechanice i roli w naszym organizmie pisałem już dwa razy. Polecam zajrzeć do wcześniejszych wpisów przed kontynuowaniem:

  1. SKĄD SIĘ BIERZE TRZESZCZENIE W STAWIE KOLANOWYM, CZYLI KRÓTKA OPOWIEŚĆ O RZEPCE.
  2. DYSPLAZJA STAWU RZEPKOWO – UDOWEGO. MOŻLIWOŚCI REHABILITACJI.

W dzisiejszym wpisie postanowiłem skupić się na dość częstej kontuzji, jaką jest zwichnięcie stawu rzepkowo-udowego, potocznie zwane zwichnięciem rzepki. Jak może do niego dojść, jakie są tego przyczyny i skutki a co najważniejsze: jak postępować po takim urazie? Tego dowiecie się poniżej.

Przyczyny zwichnięcia rzepki.

Najczęstszymi przyczynami problemów pojawiających się w stawie rzepkowo-udowym są patologie związane z samą budową tej struktury lub struktur sąsiednich (staw biodrowy, skokowy, problemy w obrębie stopy). Jak to możliwe? Otóż dla tych leniwych, którzy nie przeczytali jeszcze powyższego postu nr 2 (naprawdę warto!) przypomnę, iż to właśnie dysplazja stawu rzepkowo-udowego jest najczęstszym prowokatorem zwichnięć rzepki. W przypadku jej występowania największa trzeszczka ludzkiego organizmu pozbawiona jest naturalnego „oparcia” od bocznej strony kolana. Dołączając do tego pracę silnego mięśnia czworogłowego, który często wymusza boczne ustawienie rzepki w stawie już tylko krok do jej zwichnięcia.

dysplazja-rzepki

Zdjęcie rentgenowskie ujawniające dysplazję obu stawów rzepkowo – udowych. Niewielki, źle wykształcony kłykieć boczny predysponuje do bocznego przyparcia oraz ewentualnego zwichnięcia rzepki.

Również koślawość stawu kolanowego, o której wspominałem w poście nr 1 (tak, ten również WARTO PRZECZYTAĆ!) może być początkiem lawiny problemów, które w konsekwencji mogą prowadzić do zwichnięcia rzepki, choć w tym przypadku kluczowa jest również forma naszych mięśni stabilizujących kolano. Inaczej mówiąc osoby z koślawością są w grupie ryzyka takiego urazu, ale mają szansę go uniknąć stosując odpowiedni trening ułożony indywidualnie do przypadku.

Jak dochodzi do zwichnięcia rzepki?

Otóż sam moment zwichnięcia u większości pacjentów nie jest zbyt spektakularny. Mogłoby się wydawać, że kontuzja ta dotyczy ludzi bardzo aktywnych, uprawiających dynamiczny sport. Nic bardziej mylnego.

To właśnie osoby o słabym gorsecie mięśniowym często podczas błahego ruchu są w stanie zwichnąć rzepkę. Nierzadko ma to miejsce na przykład przy wstawaniu z pozycji siedzącej lub delikatnym zeskoku na dwie nogi bez kontroli kolana w osi stopy. Przyczyną takiego stanu jest silne napięcie mięśnia czworogłowego (prostującego kolano) wraz z dodatkowymi problemami opisanymi powyżej. Zazwyczaj tak niewiele potrzeba, aby rzepka „ślizgnęła się” po kłykciu bocznym kości udowej, naderwała lub zerwała tzw. troczek przyśrodkowy i straciła kontakt z powierzchnią bloczka. Po takim epizodzie w większości przypadków nasza trzeszczka sama ulega repozycji i wraca na właściwe miejsce, siejąc przy okazji spustoszenie w chrząstce stawowej oraz więzadłach.

Skutki zwichnięcia rzepki.

Najbardziej groźną dla kolana konsekwencją zwichnięcia rzepki jest uszkodzenie wyżej wspomnianej chrząstki stawowej. Podczas tak gwałtownego ruchu może dojść do mechanicznego odłupania kawałka chrząstki, a na pewno przynajmniej jej mocnego wgniecenia. Zaznaczyć również trzeba, że niezabezpieczone uszkodzenie tego typu może w późniejszym czasie prowadzić do przyspieszonych zmian zwyrodnieniowych (więcej czytaj TUTAJ).

Podczas zwichnięcia dochodzi również do uszkodzenia troczka przyśrodkowego, który ulega bardzo silnemu rozciągnięciu lub rozerwaniu. Jest to struktura rzadko wspominana przy okazji kontuzji kolana, jednak bardzo ważna dla stabilności i prawidłowego ustawienia rzepki. Wszystkie te urazy w konsekwencji powodują oczywiście duży ból, ograniczenie zgięcia stawu kolanowego oraz stan zapalny z towarzyszącym mu obrzękiem. Nic przyjemnego, dlatego samo nasuwa się pytanie: co z tym zrobić?

Leczenie po zwichnięciu stawu rzepkowo-udowego.

Ciężko jest określić leczenie zwichniętej rzepki w jednym poście. Całe postępowanie zależy oczywiście od konsekwencji samego zwichnięcia, czyli od tego jakie struktury zostały uszkodzone. Jedno jest pewne: po tak poważnym urazie kolano wymaga czasowego unieruchomienia w wyproście w specjalnej, długiej ortezie oraz natychmiastowej rehabilitacji. Przydatne jest również wykonanie rezonansu magnetycznego oceniającego jakie struktury uległy uszkodzeniu i w jakim stopniu (jeśli nie MRI to przynajmniej rentgen wykluczający złamanie w okolicy rzepki). Jeśli urazowi nie uległy elementy kostne ani łąkotki kolano zabezpieczone ortezą wyprostną może być obciążane od razu w granicy tolerancji bólowej.

orteza-rzepki-nieruchoma

Orteza wyprostna kolana stosowana w przypadku zwichnięcia stawu rzepkowo udowego.

Natychmiastowa rehabilitacja ma na celu wprowadzenie niezbędnego ruchu w stawie w bezpiecznym zakresie. Powinna ona zapobiegać niepożądanym skutkom unieruchomienia w ortezie i przyspieszać prawidłowe gojenie tkanek. Niestety nie da się z góry opisać całego przebiegu, ponieważ poszczególne zakresy zgięcia, wprowadzanie ćwiczeń oraz technik mobilizacyjnych zależą od wielkości uszkodzeń po epizodzie zwichnięcia. Jest to sprawa zbyt indywidualna aby stosować się do „schematu leczenia”. Najważniejsze jest jednak, iż pracę z fizjoterapeutą warto rozpocząć od razu i to on ustali dokładny proces rehabilitacji po wywiadzie, badaniu diagnostycznym i konsultacji z lekarzem ortopedą.

W przypadku powtarzających się zwichnięć stawu rzepkowo-udowego oprócz rehabilitacji zazwyczaj potrzebny jest również zabieg stabilizacji rzepki dodatkowym przeszczepem więzadła rzepkowo-udowego (MPFL) lub korektą powierzchni stawowej za pomocą zabiegu trocheoplastyki, ale to temat na kolejny wpis.

mpfl-httpswww-hss-educonditions_medial-patellofemoral-ligament-reconstruction-mpfl-asp-2

Operacyjna naprawa zerwanego więzadła rzepkowo-udowego.

Pamiętaj!

W procesie leczenia zwichniętej rzepki nie ma przypadków. Cała rehabilitacja musi być zaplanowana w ten sposób, aby nie uszkadzać gojących się struktur, co mogłoby spowodować wtórną niestabilność stawu rzepkowo-udowego. Nie próbuj leczyć się sam i nie myśl, że kolano samo „dojdzie do siebie”. Nie dojdzie, a nawet jeśli ból zniknie nadal należy znaleźć i usunąć przyczynę zwichnięcia. Zaufaj dobremu specjaliście, oszczędź sobie kolejnych zwichnięć i wczesnych zwyrodnień stawu kolanowego.

Jeśli potrzebujesz więcej przydatnych informacji, poruszających tematykę zwichnięcia stawu rzepkowo-udowego to zajrzyj również na blog ekipy FIZJOMATE! Tam także znajdziesz ciekawy post, dotyczący właśnie tej kontuzji. 🙂

5 2 votes
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
guest
127 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Patrycja
2 listopada 2016 22:02

Dzięki za wpis Piotrek! 😉 Widziałam go już wcześniej, ale umknęło mi, by w końcu podziękować!

Karolina
2 stycznia 2017 21:14

Witaj Piotrze czy możesz podać przyklady ćwiczeń jakie mozna stosować po zwichnieciu rzepki ?? co sadzisz o ćwiczeniach na podwieszkach ? w odciązeniu , z oporem czy maja one sens… Czytaj więcej »

Justyna
31 marca 2017 23:43

Witam 12.03 przy delikatnym skręcie ciała, “wypadła” mi rzepka w lewą stronę, w lewej nodze ( chcę zaznaczyć, ze borykam się w tej stopie z delikatnym haluksem i nauczyłam się… Czytaj więcej »

Eve
Eve
7 czerwca 2017 18:02

Dzień dobry, przy rehabilitacji (ćwiczeniach) kolana dziecka po zwichnięciu rzepki, okazało się, że ma źle ustawioną rzepkę w zdrowym kolanie. Rzepka skierowana jest za bardzo do środka, ale nie boli.… Czytaj więcej »

Eve
Eve
7 czerwca 2017 21:13

Dziękuję. A dobra fizjoterapia to znaczy jaka? Rozmawiałam z panią rehabilitantką, która na to zwróciła uwagę, ale wspominała o terapii manualnej, którą ona się nie zajmuje. Czym się kierować szukając… Czytaj więcej »

Eve
Eve
8 czerwca 2017 07:31

Nie wiem jak się zabrać do leczenia. I mam pytanie: czy zacząć od wizyty u fizjoterapeuty czy raczej u lekarza ortopedy, a może zacząć od usg? Fizjoterapeuta przy bocznym przyparciu… Czytaj więcej »

Dorota
19 czerwca 2017 16:36

Proszę o pomoc. Syn po roku ponownie zwichnął rzepkę. Od tyg. ma założoną ortezę na 10 stopni. Chirurg dziecięcy wypisał skierowanie do por. rehabilitacyjnej i na rezonans, natomiast już lekarz… Czytaj więcej »

Dorota
22 czerwca 2017 09:13

Dziękuję za odpowiedź? a czy powinien chodzić o kulach? Jeśli tak to jak długo?

Iza
Iza
2 lipca 2017 16:19

Witaj. We wtorek miałam operację kolana, osteotomia guzowatości kości piszczelowej i rekonstrukcja więzadła mpfl. Poruszam się w ortezie kąt zięcia 60 i o kulach. Ćwiczę narazie sama w pozycji leżącej.… Czytaj więcej »

Daria
23 lipca 2017 23:06

Szanowny Panie Piotrze, Jestem w 32 tygodniu ciąży. 2,5 tygodnia temu zwichnęłam lewą rzekę, która po kilkudziesięciu minutach wróciła samoistnie na miejsce. Ze względu na mój błogosławiony stan lekarz zrezygnował… Czytaj więcej »

OLA
OLA
25 sierpnia 2017 16:26

Witam mam pytanie co do kontuzji mojego kolana. Około rok temu na treningu taekwondo zaczęłam odczuwać ból kolana. Trener powiedział że prawdopodobnie naciagnelam sobie więzadła krzyżowe i żebym poczekała pół… Czytaj więcej »

OLA
OLA
30 sierpnia 2017 11:49
Reply to  Piotr

Jestem z województwa warmińsko-mazurskiego, ale aktualnie mieszkam w niemczech więc lekarza muszę poszukac albo w warmińsko-mazurskim bo i tak przyjezdzam tam dość często , gdzieś w hamburgu ale niestety moj… Czytaj więcej »

Joanna
5 października 2017 12:27

Dzień dobry, Cztery dni temu doszło u mnie do zwichnięcia stawu rzepkowo-udowego w lewej nodze. Uraz miał miejsce w trakcie treningu Krav Maga, gdy kolega uderzył we mnie z dość… Czytaj więcej »

Ania
18 października 2017 15:49

Witam. Po przeczytaniu Pana wszystkich artykułów odnośnie kolana postanowiłam przedstawić swoją historię. 15.08.17 na chodniku skręciłam kolano. Na SOR wykonano prześwietlenie, dostałam zastrzyki przeciwzakrzepowe założono gips. Kolano było niestabilne przeskoczyło… Czytaj więcej »

Adrian
23 października 2017 07:21

Witam, Córka 12l doznała zwichnięcia rzepki lewej – awulsyjnego uszkodzenia więzadła rzepkowo-udowego lewego. Wykonano zabieg szycia więzadła rzepkowo-udowego. Założono gips i zalecono utrzymanie go przez okres 3 tygodni oraz chodzenie… Czytaj więcej »

Patrycja
24 października 2017 00:01

Witam serdecznie, bardzo świeża sprawa… bo z piątku 20 października br. Córka 12 lat zwichnięcie rzepki lewej podczas tańca, pierwszy raz w życiu. Opis ortopedy: staw kolanowy z masywnym obrzękiem… Czytaj więcej »

Wiktoria
10 listopada 2017 22:13

Dobry wieczór Panie Piotrze! Lekarz ortopeda stwierdził nawykowe zwichnięcie rzepki. Kazał tylko ćwiczyć. Kolano jest dziwne, kilka dni nie boli. A za kilka dni ból jest nie do wytrzymania.. Czym… Czytaj więcej »

Kasia
20 listopada 2017 12:51

Panie Piotrze, jakie aktywności nie są wskazane przy nawykowym zwichnięciu rzepki? Czy można biegać, wykonywać przysiady, wykroki itp.?

Katarzyna
18 grudnia 2017 17:20

Dobry wieczór Panie Piotrze, może mi Pan pomoże lub coś doradzi. Jestem biegaczką i staram się zawsze wzmacniać wszystkie mięśnie by była równowaga jednak od tygodnia mam pewien problem. Doskwiera… Czytaj więcej »

Eliza
30 grudnia 2017 08:21

Witam. Kilka lat temu skrecilam prawe kolano. Od okolo 2 lat ucieka mi rzepka, mialam juz indywidualna terapie z 2 roznymi fizjoterapeutami, jest lepiej, ale epizody uciekania dalej sie zdarzaja.… Czytaj więcej »

Your name
10 stycznia 2018 09:11

Witam mój 12 letni syn zwichnął rzepkę w kolanie u lewej nogi po raz 3 .Za pierwszym razem miał założony gips na 6 tygodni,drugim razem szynę gipsową na 7 dni… Czytaj więcej »

123
123
1 lutego 2018 16:46

Witam panie Piotrze czy to normalne ze rzepka po zwichnieciu bedzie troche luzniejsza od tej zdrowej czy po procesie leczenia bedzie tak samo twarda i stabilna jak ta zdrowa ?

123
123
6 lutego 2018 18:58

Witam ja ponownie w sprawie tej luzniejszej rzepki. Na kontroli lekarz powiedzial mi ze rzepka jest luzna i kazal mi ponownie zalozyc orteze na tydzien i zrobic ponownie RTG .Zdziwilem… Czytaj więcej »

Gosia
7 lutego 2018 15:57

Dzień dobry 😉 19.01 zwichnęłam rzepkę podczas zumby (nie zdziwię się jeśli będę jedyną ofiarą zumby :D), w szpitalu włożono mnie w gips z zaleceniem udania się do Poradni Ortopedycznej… Czytaj więcej »

Dawid
10 lutego 2018 14:09

Witam jak są luzne wiązadła należy ponownie zalożyc orteze czy wystarczy trening mięśniowy ?

Jacek
11 lutego 2018 22:01

Witam ostatnio na kontroli lekarz dotnal rzepki i powiedział ze mam luźne więzadła i powiedział ze mam ponownie założyć orteze bezsensu ponieważ w sumie chodziłem w ortezie juz 6 tyg… Czytaj więcej »

Robert
18 lutego 2018 22:19

Witam czy poleca pan jakiegoś dobrego fizjoterapeute lub szpital
w woj mazowieckim, bo chodzę do szpitala gdzie jest bardzo słaba opinia i ci ortopedzi mają zlewke na pacjentów?

Jacek
10 marca 2018 11:18

Witam niestety przez 2 miesiące chodziłem do bardzo słabego szpitala i kazali mi chodzić w ortezie aż 2 miesiące bo więzadła były luźne. Lecz naszczescie 2 dni temu poszedłem do… Czytaj więcej »

Patryk
10 marca 2018 12:59

Dzień dobry! Jakieś 6 miesiący temu zwichnąłem rzepkę w lewym kolanie miałem rehabilitacje,gips a potem orteze. Dzisiaj niestety wydaje mi się że znowu się to przydarzyło bo znowu przestawiła mi… Czytaj więcej »

Kamil
15 marca 2018 10:16

Witam. Rok temu doznalem pierwszego zwichniecia rzepki. Diagnoza usg: naderwane wiezadlo boczne oraz peknieta lakotka. Lekarz ortopeda oraz fizjoterapeuta zalecili leczenie zachowawcze. Kolejne usg po ok 4 miesiacach – zrosniete… Czytaj więcej »

Kamil
17 marca 2018 17:42
Reply to  Piotr

Za kazdym razem rzepka przeskakiwala do boku po czym wracala. To jest zwichniecie stawu kolanowego a nie rzepki? Prosze powiedziec na czym polega taka operacja. Na rekonstrukcji troczkow? Co mozna… Czytaj więcej »

Ania
15 marca 2018 11:53

Robi Pan swietna robote!

Karolina
20 marca 2018 14:57

Witam. 2 tygodnie temu miałam zszywane wiezadla rzepaku w lewym kolanie. Noga włożona w luske gipsowa,zakaz obciazania lewej nogi. Problem polega na tym iż prawa noga jest bardzo osłabiona,jako dziecko… Czytaj więcej »

Filip
22 marca 2018 15:56

Dzien dobry. Panie Piotrze kolezanka polecila mi Pana strone abym chociaz przez internet mogl sie poradzic. Obecnie jestem w Azji gdzie mam bardzo utrudniony dostep do ortopedy. Dwa dni temu… Czytaj więcej »

Anna
22 marca 2018 19:17

Niech Pan mi rozjaśni pojęcia: MPFL, więzadło właściwe rzepki, troczki rzepki. To wszystko jest jedno i to samo czy różne rzeczy?

Sylwek 25 lat
26 kwietnia 2018 04:35

Dzień dobry , obecnie mieszkam w USA i 2 tyg temu uderzyłem się kolanem o szafkę. Byłem u lekarza i miałem robiony rezonans. Wyszło ze mam naderwane czy zerwane wiązadło… Czytaj więcej »

Kuba
14 maja 2018 17:14

Witam czy po zwichnieciu rzepki mozna wrocic do sportu wyczynowgo np narty czy zawodowa pilka nozna .Slyszalem ze jest wielu swiatowych sportowcow co przeszlo takie urazy i są na topie.… Czytaj więcej »

Wiktor
14 maja 2018 17:16

witam czy po zwichnieciu rzepki mozna wrocic do wyczynowego sportu np narty czy pilka nozna ?

Mateusz Urbanek
17 maja 2018 11:18

Panie Piotrze, Równo miesiąc temu doznałem zwichnięcia rzepki kolana lewego , po przewiezieniu do szpitala nastawieniu rzepki i punkcji , założono mi szynę gipsowa na okres 4 tyg. Następnego dnia… Czytaj więcej »

KS.
KS.
31 maja 2018 21:35

Witam, Panie Piotrze dziś przy wstawaniu wypadła mi rzepka z prawego kolana, udało mi się ja naprowadzić na jej miejsce, chwilę później odczuwałam ból jednak mogłam chodzić oraz zginąć kolano.… Czytaj więcej »

Agata
7 czerwca 2018 19:18

Dobry wieczór, Panie Piotrze, dziś odebrałam wyniki rezonansu : łąkotka przysrodkowa o zachowanej objętości z zaznaczonymi zmianami degeneracyjnymi zwłaszcza rogu tylnego, bez zmian pourazowych. Zwiększona ilość płynu w jamie stawowej… Czytaj więcej »

Katarzyna
8 czerwca 2018 13:23

Panie Piotrze, ponad 7 m-cy temu zwichnęłam rzepkę. Po ok. 2 tygodniach od unieruchomienia nogi, rozpoczełam rehabilitację. Szło opornie, miesień mi bardzo zanikł. W stabilizatorze chodziłam ponad 2 m-ce. W… Czytaj więcej »

Monika
11 czerwca 2018 19:08

Ile czasu trwa statystycznie rehabilitacja po zwichnięciu rzepki? Przy założeniu że pacjent chce wrócić do sportu rekreacyjnego w postaci biegania, tańca i ma koślawe kolana?

Grzegorz
13 czerwca 2018 09:42

Witam Panie Piotrze, 8 dni temu miałem operację rekonstrukcji mpfl (nawracające się zwichnięcia rzepki) oraz artroskopii(usunięcie ciała jamistego w stawie kolanowym), usunięcie szwów i kontrolę mam za 5 dni. Stwierdzoną… Czytaj więcej »

Ela
Ela
15 czerwca 2018 11:12

Witam mam 15 lat i 4 tygodnie temu doszło u mnie do zwichnięcia rzepki w prawej nodze. Założono mi gips na 4 tygodnie. Po zdjęciu gipsu nie miałam żadnych badań… Czytaj więcej »

Katarzyna
9 lipca 2018 11:38

Witam serdecznie! Ponad trzy miesiące temu wypadła mi rzepka ze stawu kolanowego, wówczas mi ją nastawiono i unieruchomiono. Najpierw była to orteza w całkowitym wyproście a potem zamieniono mi na… Czytaj więcej »

kama
17 sierpnia 2018 08:53

Panie Piotrze proszę powiedzieć czy kolejne zwichnięcia rzepki pomimo ze wg rezonansu nie ma uszkodzenia troczków i więzadeł mogą być spowodowane bardzo częstym siedzeniem trzymając kostke na kolanie drugiej nogi?… Czytaj więcej »

Kasia
Kasia
15 czerwca 2019 21:55

Witam. Kontuzji zwichnięcia rzepki doznałam już prawie rok temu. Był to pierwszy raz. Ale wtedy również uszkodziły się inne struktury – lakotka, chrząstka. Również uszkodzone był troczek przyśrodkowy. Najpierw rehabilitacje… Czytaj więcej »

Kasia
Kasia
16 czerwca 2019 11:44
Reply to  Piotr

Rozumiem… strasznie się boje ze coś pójdzie nie tak bo to kolano takie rozwalone i „przekombinowane”. Czy zna Pan kogoś, kogo mógłby mj polecić w Nowym Saczu do późniejszej rehabilitacji… Czytaj więcej »

Joanna
Joanna
10 sierpnia 2019 12:28

Serdecznie witam Panie Piotrze Niestety to już piąte zwichnięcie na przestrzeni 8 lat. Trafiałam do różnych ortopedów i żaden nie proponował zabiegu operacyjnego – za każdym razem rehabilitacja, zabiegi na… Czytaj więcej »

Joanna
Joanna
12 sierpnia 2019 19:25
Reply to  Piotr

Dziękuje bardzo za odpowiedz, sprostuje jedynie ze było to 5 zwichnięć na przestrzeni 8 lat, ale rzeczywiście, i tak jest to duża liczba, dziękuje za odpowiedz oraz polecenie, pozdrawiam serdecznie

Wiola
Wiola
15 sierpnia 2019 17:40

Jestem po rekonstrukcji MPFL. Lekarz zalecił orteze aż na 6 tyg i zdejmowanie jej tylko i wyłącznie na czas rehabilitacji. Szczerze mówiąc myslalam ze pójdzie sprawniej , ale moze wpływ… Czytaj więcej »

Angelika
9 stycznia 2020 15:02

Witam. 28 listopada 2019 roku zwichnelam po raz kolejny rzepke w lewym kolanie… Miałam założony gips na 6tyg. Dokładnie 7 stycznia tego roku zdjęto mi gips… Mam straszny zanik mięśnia… Czytaj więcej »

Fabian
20 lutego 2020 15:46

Panie Piotrze mam 15 lat mój staw ciągle wyskakuje i wskakuje dziś podczas sparingu znów pomału mnie to wnerwia czy muszę ćwiczyć w ortezie dlatego że dziś uderzyłem rzepka na… Czytaj więcej »

127
0
Would love your thoughts, please comment.x