Wczesne zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego. Jak je leczyć?

„Zmiany zwyrodnieniowe są nieodwracalne, ponieważ chrząstki stawowej nie da się naprawić”. To zdanie za czasów studenckich (porządne kilka lat temu) słyszałem praktycznie na każdym wykładzie dotyczącym uszkodzeń struktury powierzchni stawowych. Przeświadczenie, iż w przypadku pojawienia się zmian zwyrodnieniowych prędzej czy późnej jesteśmy skazani na życie w ciągłym bólu lub endoprotezę nie było niczym przyjemnym ani dla mnie jako młodego fizjoterapeuty, ani potencjalnego pacjenta w podeszłym wieku.

Obserwując niesamowicie dynamiczny rozwój medycyny wierzyłem jednak, że w końcu pojawią się na polskim rynku metody, które będą w stanie zahamować rozwój rozpoczętych już zniszczeń w stawie, a nawet odbudowę uszkodzonej chrząstki (innych stawów również). I pojawiły się. Nie dość, że szybciej niż myślałem to jeszcze ich skuteczność przewyższa moje wcześniejsze oczekiwania. Jest ich kilka, więc w tym wpisie postanowiłem przedstawić najważniejsze (najskuteczniejsze) z nich dotyczące stawu kolanowego. Zacznijmy jednak od początku.

 

Skąd się biorą zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego?

Czynników wywołujących uszkodzenie chrząstki stawowej, a w dalszym skutku również zmiany zwyrodnieniowe jest całe mnóstwo i nie na wszystkie z nich mamy wpływ. Znalezienie głównej przyczyny problemu jest kluczowym elementem w wyborze metody prewencji lub leczenia powstałych zmian. Osobiście czynniki te podzieliłbym na:

1. Biomechaniczne

Są to głównie wrodzone lub nabyte zmiany osi ustawienia i budowy kończyny dolnej, na przykład dysplazja stawu rzepkowo – udowego, szpotawość lub koślawość stawu kolanowego, boczne przyparcie rzepki itp.

2. Urazowe

Uszkodzenia na tle traumatycznym zazwyczaj mają miejsce nagle i często wiążą się również z urazami innych struktur kolana. Jednakże taki epizod to dopiero początek problemów. Niewyleczony, miejscowy ubytek chrząstki o wielkości około jednego centymetra w ciągu 14 lat potrafi doprowadzić do znacznych zmian zwyrodnieniowych i przymusu endorotezoplastyki całego stawu kolanowego. Lepiej nie bagatelizować takiej sytuacji i działać szybko.

 

Możliwości ochrony chrząstki stawowej.

Grupa pacjentów obarczona ryzykiem powstawania zmian zwyrodnieniowych kolana z powodu nieprawidłowej biomechaniki jest niestety w trudnej sytuacji. Nie dość, że muszą się zmagać ze skutkami nieprawidłowego ustawienia stawu w postaci uszkodzeń chrząstki, to jeszcze muszą znaleźć i usunąć przyczynę tych zmian, czyli poprawić pracę kończyny dolnej.

W przypadku dysplazji stawu rzepkowo – udowego podstawowym leczeniem jest fizjoterapia, nakierowana na ustabilizowanie rzepki poprzez wzmocnienie mięśnia czworogłowego i ćwiczenia stabilizacyjne (patrz „jak uchronić kolano przed urazem). Jeśli podobne zabiegi nie przynoszą rezultatu konieczna jest rekonstrukcja stawu rzepkowo – udowego, zwana trocheoplastyką. Zabieg mocno inwazyjny, rzadko spotykany, ale dający bardzo dobre rezultaty jeśli chodzi o ochronę chrząstki (więcej o dysplazji napiszę wkrótce).

Znaczna zmiana osi stawu kolanowego jest natomiast dość trudna (a często w ogóle niemożliwa) do skorygowania poprzez fizjoterapię i powinna być leczona chirurgicznie. Głównymi zabiegami w tym przypadku są różnego rodzaju osteotomie, polegające na przecięciu kości i skorygowaniu jej ustawienia. Takie postępowanie powoduje równomierne obciążenie powierzchni stawowych kolana, co skutkuje dłuższą żywotnością chrząstki.

Zrzut ekranu 2016-02-11 o 12.38.25

Wysoka osteotomia kości piszczelowej prawej metodą Ellipse. Kończyna prawa (po lewej stronie) skorygowana, kończyna lewa z widoczną szpotawością i zmianami zwyrodnieniowymi przedziału przyśrodkowego kolana.

 

W przypadku niewielkie szpotawości kolana znakomitym sposobem prewencji zmian zwyrodnieniowych po przyśrodkowej stronie stawu kolanowego jest wszczepienie implantu typu Atlas. Jest to swego rodzaju sprężyna odciążająca przyśrodkowy przedział kolana i dająca możliwość regeneracji struktur tego stawu (więcej o metodzie Atlas prezentowałem TUTAJ).

phantom 1_Fotor_Collage

Sprężyna typu Atlas odciążająca przyśrodkowy przedział prawego stawu kolanowego. Po lewej projekcja przednio – tylna, po prawej projekcja boczna. 

Oczywiście istnieją również nieinwazyjne metody ochrony chrząstki, takie jak mało skuteczna suplementacja środkami farmakologicznymi na bazie glukozaminy czy wstrzykiwanie kwasu hialuronowego. Zdecydowanie są to metody pomocy doraźnej, które nie do końca chronią, a raczej spowalniają postępowanie zmian zwyrodnieniowych kolana.

 

Możliwości odbudowy chrząstki stawowej.

Kiedyś niemożliwa odbudowa komórek chrzęstnych w dzisiejszych czasach jest postępowaniem stosowanym masowo u pacjentów z wczesnymi zmianami o typie chondromalacji oraz z ubytkami chrząstki. Aktualnie najskuteczniejszym sposobem zaopatrzenia takich ubytków jest wszczepienie biomateriału (membrany) typu Hyalofast. Zabieg ten łączony jest z metodą mikrozłamań kości lub ostrzykiwania mezanchymalnymi komórkami macierzystymi, będącymi swoistym podłożem do tworzenia nowych komórek chrzęstnych na wspomnianej membranie Hyalofast.

Prościej mówiąc cała metoda polega na „zaklejeniu” dziury w chrząstce specjalną membraną o strukturze podobnej do gąbki, która dzięki komórkom macierzystym z mikrozłamań lub z ostrzyknięcia zewnętrznego zaczyna być zastępowana przez komórki podobne do naturalnej chrząstki. Wspomniana wcześniej dziura zarasta, a nowa tkanka jest nadzwyczaj wytrzymała na obciążenia, co chroni kolano przed dalszymi zmianami zwyrodnieniowymi.

Izolowane ostrzyknięcie stawu kolanowego komórkami macierzystymi pobranymi z tkanki tłuszczowej (metoda Lipogems) również jest sprawdzoną metodą „odżywienia” i regeneracji powierzchni stawowej. Jej ogromną zaletą jest mała inwazyjność (brak przymusu wykonania artoskopii stawu), jednak w porównaniu do metody Hyalofast nie jest stosowana stricte miejscowo w okolicę uszkodzenia chrząstki stawowej.

Trzeba również wspomnieć, iż metoda Lipogems stosowana jest w różnego rodzaju uszkodzeniach struktur całego układu kostno – stawowego, a nie tylko w ubytkach tkanki chrzęstnej.

Szczegółowe informacje na temat tych metod można znaleźć na świetnym blogu Doktora Konrada Słynarskiego. Serdecznie polecam zajrzeć TUTAJ.

 

Podsumowanie.

Aktualnie zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego nie mrożą już krwi w żyłach pacjentów obarczonych tą chorobą. Nowoczesna medycyna coraz lepiej sobie z nią radzi, a wczesne wykrycie ubytków chrząstki stawowej pozwala na ich skuteczne zaopatrzenie i prewencję kolejnych uszkodzeń. Oczywiście czas gra tu kluczową rolę, dlatego też po raz kolejny trzeba przypomnieć, że hasłem kluczem w przypadku powstawania zmian zwyrodnieniowych jest PROFILAKTYKA.

5 1 vote
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
guest
125 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Magda
10 czerwca 2016 10:44

Przerabiam właśnie cały dział bloga dotyczący kolan. Znalazłam wiele cennych wskazówek wytłumaczonych w sposób przystępny dla laika. Niestety nie mogłabym przyjechać na wizytę do Warszawy, ale czy zna Pan jakiegoś… Czytaj więcej »

Mirek
15 czerwca 2016 12:20

Wszystko pięknie napisane 😉 Mam uraz chrząstki rzepki po zerwaniu więzadła. 10 lat temu przeszedłem rekonstrukcję więzadła z bardzo dobrym efektem ale uraz chrząstki pozostał. Rzepka w jednym miejscu ma… Czytaj więcej »

radek
19 sierpnia 2016 06:56

szanowny panie Skoro mówimy o zastrzykach w kolano. Miałem 10 czerwca zastrzyk z osocza bogatopłytkowego (2 stopień chondromalacji). Na razie nic nie pomogło. Jest szansa że jeszcze coś się zmieni… Czytaj więcej »

Agnieszka
30 sierpnia 2016 09:50

Witam. Jestem 5 tygodni po rekonstrukcji chrząstki stawowej z zastosowaniem membrany Hyalofast. Kolano lekko opuchnięte, ale nie boli. Obecnie mam założoną ortezę i mozliwość zgięcia stawu do 90 stopni. Czeka… Czytaj więcej »

Paulina
12 września 2016 17:52

Witam, Trzy miesiące temu skrecilam kolano, nie miałam zerwanego więzadła, a miałam wodę w kolanie dokładniej w kaletce głębokiej oraz zapalenie ciałka Hoffy. Od momentu urazu podczas zginania/ prostowania kolano… Czytaj więcej »

Paulina
13 września 2016 06:33

Dziękuję bardzo za odpowiedź.
Mam jeszcze jedno pytanie. Przyjmować dalsze zabiegi fizjoterapii czy pójść do ortopedy i poprosić o podanie leku NLPZ. Które rozwiązanie może dać lepszy efekt?
Pozdrawiam

Mateusz
27 października 2016 18:03

Mam pytanie jaki jest mniej wiecej koszt terapii komórkami macierzystymi z tkanki tłuszczowej w przypadku zwyrodnienia kolan? I ile mniej wiecej trzeba czekać na taki zabieg?

Karolina
18 listopada 2016 18:31

Witam mam pytanie. 3 tyg temu miałam zabieg artroskopij. Uszkodzona lekotka przysrodkowa Plus 3 i 4 stopień chondromalacji mikrozlamania. I wycięcie ciała hoffy. Ćwiczę na razie w domu z obciaznikami… Czytaj więcej »

Karolina
29 listopada 2016 00:09

Witam pisałam Pani wyżej pod postem. Byłam dzisiaj u fizjoterapeuty który uczyl mnie chodzić bez kul. Stwierdził że szybciej odzyskam sprawność. Wszędzie na forach i stronach zdrowotych jest napisane ze… Czytaj więcej »

Alicja
30 grudnia 2016 14:17

Panie Piotrze mam problem z kolanem i bardzo proszę Pana o radę. Mam 29 lat. We wrześniu 2016 bardzo rozbolało mnie lewe kolano i pojawił się problem z chodzeniem. Najbardziej… Czytaj więcej »

Wioleta
24 stycznia 2017 17:34

Witam,proszę o poradę.Rok temu miałam uraz,złamanie tylniej wyniosłości piszczeli (2,5 cm z przemieszczeniem o 5mm) 6 tyg.w gipsie,po zdjęciu gipsu kolano nadal bolało i było gorące,wynik tk zwężenie przedziału przyśrodkowego… Czytaj więcej »

Wioleta
25 stycznia 2017 21:03

Dziękuje za odpowiedź,tego właśnie się obawiałam.Zrostów jest więcej niż przed operacją.Mam jeszcze jedno bardzo ważne dla mnie pytanie,czym może skutkować odmowa kolejnej artroskopi,nikt nie da mi gwarancji że nie będzie… Czytaj więcej »

Jakob
1 czerwca 2017 16:05

Witam. Proszę o wskazówki dotyczące rehabilitacji po zabiegu kolana. Mój problem polegał na zwyrodnieniu powierzchni stawowej kosci udowej. Trzecia juz operacja na to kolano została wykonana 3msce temu, “mozaikoplastyka” stawu… Czytaj więcej »

Renata
6 czerwca 2017 20:33

Witam,
ja poproszę Pana o wskazanie dobrego ortopedy w celu konsultacji w okolicach Tarnobrzega, Rzeszowa. Mam problem z trzaskającym kolanem . Dziękuję za to co Pan pisze na blogu.

Marta
26 czerwca 2017 09:32

Dzień dobry. Mam koslawe kolana. 3 miesiące temu miałam artroskopie kolana . Diagnoza boczne przyparcie rzepki i chondromalacja 1 stopnia . Doktor puścił ci troczek rzepki i zrobił debridement chrzastki… Czytaj więcej »

Marta
18 sierpnia 2017 18:25
Reply to  Piotr

Prosze mi polecic jakiegos dobrego ortopede jestem z kielc

Marta
16 września 2017 15:29
Reply to  Piotr

Prosze mi polecić ortopede naprawde dobrego z Polski. Bardzo ważne jest dla mnie to żeby moje nogi były sprawne nie chce sie doprowadzic do gorszego stanu. Miałam wielki plany i… Czytaj więcej »

Maja
28 czerwca 2017 00:20

Witam, jestem 1,5 roku od zwichnięcia zewnętrznego rzepki do którego doszło w trakcie biegu na gładkiej powierzchni. Miałam ją nastawianą w znieczuleniu po 6h od wypadku (trwała wigilia dla pracowników).… Czytaj więcej »

Kala
30 lipca 2017 15:15

Witam.Pół roku temu miałam rekonstrukcje chrzastki kolanowej -wszczepienie membrany.Kolano boli tak samo jak przed zabiegiem a nawet bardziej.Lekarz rozklada ręce mowiac ze to nie mozliwe ze nadal boli.Nie wiem co… Czytaj więcej »

Oskar
1 września 2017 13:43

Witam, orientuje się Pan jaki poziom prezentują ortopedzi z Poznania z rehasportu? Pozdrawiam.

Andrzej
3 września 2017 08:29

Witam Mam 21 lat. Ostatnio ciężko pracowałem fizycznie bez dnia odpoczynku. Już trzeci miesiąc bolą mnie kolana , pojawiło się zgrzytanie , stan zapalny ,strzelanie .Nie mogę chodzić .Miałem na… Czytaj więcej »

Carol Gledhill
6 września 2017 12:41

Hello, I wonder if you could you tell me where the best places are for lipogem treatment.where the doctors are knowledgable about joints. I have a meniscal tear in left… Czytaj więcej »

Carol Gledhill
7 września 2017 12:13
Reply to  Piotr

Thanks for your help!

Marcin
26 października 2017 10:52

Witam
Jaki jest koszt zabiegu wszczepienia sprężyny w staw kolanowy ?

Mateusz
28 października 2017 20:21

Witam , miesiąc temu – dokładnie 18.09.2017r miałem wszczepianą błone kolagenową hyalofast Zabieg robiony na otwartym kolanie z wcześniejsza artroskopią i mikrozłamaniami Od tygodnia mogę zginać kolano do 60 stopni… Czytaj więcej »

Ela
Ela
12 listopada 2017 12:43

Witam, od prawie trzech miesięcy jeżdżę regularnie konno. Niestety dwa razy musiałam zejść z konia, ze względu na bardzo mocny, kłujący ból lewego kolana, który pojawił się po zrotowaniu kolana… Czytaj więcej »

Ela
Ela
15 listopada 2017 21:52

Dziękuję serdecznie za odpowiedź.
Pozdrawiam serdecznie.

Karolina
1 grudnia 2017 11:56

Witam, Moja Mama ma zwyrodnienie kolan w stopniu III/IV. Planuje poddać się zabiegowi komórkami macierzystymi. Jaka jest duża szansa na poprawę przy takim stopniu zwyrodnienia i czy po takim zabiegu… Czytaj więcej »

Anna
16 grudnia 2017 11:32

Rok temu miałam wszczepione implanty Atlas w oba kolana u dr. Słynarskiego. Niestety ból spowodowany podobno zrostami pooperacyjnymi w dalszym ciągu nie pozwala mi na normalne życie. Dojazd do Warszawy… Czytaj więcej »

Anna
17 grudnia 2017 09:15

Dziękuję za odpowiedź. Mieszkam w Koninie, ale mogę przyjechać do Warszawy na początku przyszłego roku.Pozdrawiam
Anna

Anna
17 grudnia 2017 12:22

Serdecznie dziękuję, pojadę do CM. Spokojnych Świąt

Anna
17 grudnia 2017 12:51

Jeszcze cd. Proszę o podpowiedź czy rehabilitacja po mocno zaniedbanych 10 miesiącach (bardzo mało czasu poświęconego ćwiczeniom ze względu na bardzo trudne przypadki rodzinne) jeszcze może pomóc? Widzę, że tydzień… Czytaj więcej »

Marek
18 grudnia 2017 14:01

Witam,
Czy komórki PRP wstrzyknięte w kolano przy chondromalacji 2 i 3 stopnia pomagają w odbudowie chrząstki

Dominik
20 grudnia 2017 16:00

Witam serdecznie. W styczniu przyszłego roku czeka mnie operacja rekonstrukcji ACL oraz uzupełnianie ubytku chrząstki za pomocą membrany HyaloFast. Lekarz prowadzący powiedział, że osoba odpowiedzialna za rehabilitację musi mieć doświadczenie… Czytaj więcej »

Anna
12 stycznia 2018 08:50

Dzień dobry, tak jak mi Pan poradził (17 grudnia) skontaktowałam się z Panem Rafałem Plucińskim z Łasku, jadę na rehabilitacje 19 lutego. Od tygodnia pojawił się nowy problem, w lewym… Czytaj więcej »

Goha
31 stycznia 2018 20:51

Witam Odebrałam wynik rtg kolana,jedyny krótki opis to niewielkie zmiany zwyrodnieniowe.Nie jest napisane dokładnie w jakiej części kolana są te zmiany a mój internista zalecił Skudaxa i oczekiwanie na brak… Czytaj więcej »

Goha
31 stycznia 2018 21:46

Dziękuję za szybką odpowiedź.Mam 34 lata zaczęłam chodzić na zumbę niestety muszę wstrzymać się z zajęciami bo nawet nie wiem czy taki wysiłek jest wskazany.Jeszcze raz dziękuję i pozdrawiam

Tomasz
1 lutego 2018 21:31

Witam serdecznie Panie Piotrze 17 stycznie miałem artroskopie w celu rekonstrukcki chrząstki w kolanie. Spory ubytek na kłykciu przyśrodkowym kości udowej i mały ubytek (okoł 1 cm na 1,3 cm)… Czytaj więcej »

Tomasz
5 lutego 2018 17:50

Dziękuje za odpowiedź Panie Piotrze. Mam jeszcze jedno pytanie ,ponieważ od wczoraj zacząłem goraczkować i spuchło mi kolano. Myślałem, że to płyn ale lekarz po wbiciu igły nic nie spuścił,… Czytaj więcej »

Tomasz
6 lutego 2018 09:08

Dziękuje za odpowiedź, mam jeszcze jeden problem mianowicie zacząłem goraczkować i kolano mi spuchło ,to nie płyn tylko obrzek tkanek który ogranicza mi bardzo zgięcie. Dostałem antybiotyk. Co robić z… Czytaj więcej »

Marek
10 lutego 2018 20:47

Witam mam podobny problem jak kolega. Ćwiczę i 3 tygodnie po artro pojawiły mi się skrzepy krwi nad rzepka według usg. Też temperatura mi skacze. Blokuje zgiecie kolana ktore wynosi… Czytaj więcej »

Aga
Aga
12 lutego 2018 21:17

Witam ja z takim probleme. Rok temu przeszłam zabieg wszczepienie hyalofastu w stawie rzepkowy udowym. Kissing injuries. Były to oba ubytki 4 stopnia. Po zabiegu rehabilitacja rozpoczęta w drugim tygodniu.… Czytaj więcej »

Elka
22 lutego 2018 16:20

Witam! Mój wynik rtg kolana to dyskretnie zwężony przedział przyśrodkowy bez zmian kostnych.Jak to się leczy?Ból kolana minął po 3 tygodniach zażywania leku Structum 500mg 2 razy dziennie po 1… Czytaj więcej »

Sebastian
25 lutego 2018 00:40

Jestem mężczyzna w wieku 34 lata. Od dziecka choruje na otyłość. Od dwóch lat jestem na redukcji i ćwiczę silowo. Niestety zacząłem odczuwać ból w obu kolanach. W przeswitlwniu wyszło… Czytaj więcej »

Sebastian
27 lutego 2018 06:12

Dziękuję bardzo za odpowiedź. Mam jeszcze pytanie co do leku structum. Myśli Pan że daje on jakieś rezultaty warto stosować?

Kasia
15 marca 2018 11:41

Witam Serdecznie Moja historia z kolanem zaczęła się w grudniu. Z dnia na dzień wystąpiła opuchlizna z wewn. strony łydki ale zaraz poniżej rzepki. Z każdym dniem ból dokuczał coraz… Czytaj więcej »

KASIA
23 marca 2018 11:04
Reply to  Piotr

Jestem właśnie po serii 11 wizyt u fizjoterapeuty ale ból nadal dokucza. Podejrzenie padło jeszcze w kierunku gęsiej stopy. Natomiast na ostatniej wizycie fizjoterapeuta stwierdził przy badaniu, że mam niewydolne… Czytaj więcej »

Andrzej
15 marca 2018 13:03

Witam serdecznie. Mam pytanie odnośnie obrzęku. Miałem robiona rekonstrukcje chrzastki hialofastem po miesiącu miałem usuwane zrosty poniewaz mi sie porobiły. Teraz jestem około 4 tygodnie po artroskopii i kolona dalej… Czytaj więcej »

Alina
22 marca 2018 12:45

Witam, stwierdzono u mnie zwyrodnienia stawu kolanowego i dowiedziałam się , że mój kolagen w stawach jest wysoce elastyczny. Niestety lewe kolano nadal daje się we znaki ,boję się zastrzyków… Czytaj więcej »

Radecki
29 marca 2018 20:18

Witam Panie Piotrze, Jestem dwa tygodnie po artroskopii kolana (membrana z komórkami bez mikrozlamań) – chondromalacja 3/4st. Kolano jeszcze spuchnięte ale przede wszystkim mam problem z łydką kiedy zaczynam chodzić… Czytaj więcej »

Janusz
10 kwietnia 2018 21:40

Witam, mam 24 lata, waga 88-92 kg wzrost 194 cm, od 4 lat ćwiczyłem siłowo, dość dużo uwagi poświęcałem nogom. Jednak moje kolana, a w szczególności prawe zaczeło ostatnimi czasy… Czytaj więcej »

Radecki
7 maja 2018 18:58

Piotrze, mam pytanie co sądzisz o Lipogems na chondro III/IVst? Miałem wstrzyknięty jakieś 7tyg temu i nie widzę efektów… Czy myślisz że to jeszcze coś buduje/odżywia, czy raczej już po… Czytaj więcej »

Ewa
Ewa
7 czerwca 2018 10:50

Jestem po wizycie u fizioterapeuty ,na jego prośbę zrobiłam usg kolana .Przeswietlenie wskazuje na prawdopodobny ganglion w sąsiedztwie trzonu i rogu łękotka bocznej .Wstawie udowo -rzepakowym ogniska chondromalacji 2stopnia .Jestem… Czytaj więcej »

Ania
11 sierpnia 2018 12:33

Dzień dobry! W wyniku choroby (zspł. Ehlers- Danlos) od kilkunastu już lat mam spore problemy ze stawami. Ostatnio odezwały się kolana. W jednym z nich rozpoznano chondromalację II stopnia (obraz… Czytaj więcej »

125
0
Would love your thoughts, please comment.x