Implant ActiFit. Kiedy łąkotki nie da się już uratować.
Niejednokrotnie na łamach Fizjologiki pisałem, że łąkotka jest w mojej ocenie najważniejszą strukturą chroniącą staw kolanowy przed pojawieniem się zmian zwyrodnieniowych. Jej urazy są w ortopedii problemem bardzo powszechnym, dlatego też z roku na rok pojawiają się nowe metody naprawy lub rekonstrukcji uszkodzonych łąkotek.
Kilka ostatnich lat w rozwoju nauki o medycynie przyniosło zmianę kierunku leczenia łakotek z masowo wykonywanych meniscektomii (usunięcia jej fragmentu lub całości) na mocny nurt ortopedyczny, który można podsumować jako „save the meniscus (oszczędzaj łąkotkę)”. Niestety jak wiemy nie każdą łąkotkę da się uratować i czasem wycięcie jej fragmentu lub całości jest nieuniknione. W takich przypadkach na ratunek w prewencji wczesnych zmian zwyrodnieniowych kolana przychodzą nam przeszczepy. Implanty od dawców oraz implanty syntetyczne dają pacjentom nadzieję na ochronę chrząstki stawowej przed nadmiernym zużyciem i wydłużają w czasie lub zapobiegają całkowicie kolejnym ingerencjom chirurgicznym.
Jedną z metod odbudowy usuniętego fragmentu łąkotki jest zastosowanie syntetycznego implantu o nazwie ActiFit i to właśnie na nim skupię się w poniższym wpisie. Kiedy warto rozważyć zabieg rekonstrukcji łąkotki za pomocą implantu ActiFit? Jak wygląda postępowanie pooperacyjne i jak Actifit sprawdza się w praktyce? Odpowiedź na te i wiele innych pytań dotyczących łąkotki syntetycznej znajdziesz w kolejnych akapitach.
ActiFit: co to takiego?
ActiFit: syntetyczny implant łąkotki wykonany z elastycznego tworzywa na bazie biodegradowalnych polimerów uretanowych…strasznie skomplikowane, prawda? Pisząc bardziej „ludzkim” językiem: ActiFit to nic innego, jak materiał zastępczy usuniętej częściowo łąkotki.
W przypadkach dużych uszkodzeń tej struktury, w których nawet najlepszy chirurg ortopeda nie ma możliwości operacji naprawczej, uszkodzony fragment poddaje się resekcji. Niestety badania naukowe w takich przypadkach są bardzo zgodne, a rokowania niekorzystne dla pacjenta: meniscektomia (usunięcie łąkotki) częściowa lub całkowita znacząco przyspiesza zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego. Fakt ten dotyczy w szczególności osób młodych i aktywnych sportowo, u których „zużycie” chrząstki bez zabezpieczenia w postaci sprawnie działających łąkotek jest zdecydowanie wyższe.
To właśnie w przypadku przebytej meniscektomii na ratunek kolanom przychodzi nauka i technologia w postaci implantu ActiFit. Jest on swego rodzaju rusztowaniem dla nowej łąkotki, które z czasem zastępowane jest naturalną tkanką, podobną do łąkotki pierwotnej. W praktyce implant ActiFit przypomina trochę gąbkę, której struktura z czasem „rozpada się” i jest zastępowana nową „łąkotką wtórną”.
Dla kogo przeznaczony jest ActiFit?
Tak, jak wspomniałem wcześniej implant ActiFit stosuje się przede wszystkim u osób aktywnych oraz pacjentów, u których z powodu braku fragmentu łąkotki pojawiają się już wczesne zmiany zwyrodnieniowe chrząstki stawowej. Metoda ta jest świetnym wyborem dla sportowców po częściowej meniscektomii, a także dla pacjentów, którzy z powodu braku łąkotki odczuwają dolegliwości bólowe stawu kolanowego.
Niestety implant ActiFit (jak każda metoda operacyjna) ma również swoje wady. Powstała na jego bazie „łąkotka” nie jest tak wytrzymała jak pierwotna struktura (ciało ludzkie jest jednak prawie idealne!), a kwalifikacja do zabiegu wszczepienia ActiFit jest mocno restrykcyjna. Osoby starsze, pacjenci z dużymi zmianami zwyrodnieniowymi oraz z całkowicie usuniętą łąkotką nie kwalifikują się do operacji z wykorzystaniem implantu ActiFit. Metoda ta jest oczywiście możliwością prewencji postępu zmian w chrząstce stawowej, a nie jej leczenia i tak powinna być traktowana. Nie jest „lekiem na całe zło” w przypadku uszkodzeń łąkotki, ale zdecydowanie jest jednym z najsensowniejszych rozwiązań na rynku dla osób po przebytej częściowej meniscektomii.
Jak wygląda rehabilitacja po wszczepieniu implantu ActiFit?
Nie byłbym sobą gdybym przynajmniej w kilku zdaniach nie wspomniał o rehabilitacji po zabiegu implantacji ActiFit. Nie jest to rehabilitacja trudna, jednak warto zwrócić uwagę przede wszystkim na ograniczenie w obciążaniu oraz zakresie ruchu po operacji.
W telegraficznym skrócie mogę stwierdzić, iż fizjoterapia po zabiegu implantacji ActiFit jest bardzo podobna do postępowania po szyciu łąkotki naturalnej, jednak w tym przypadku może ona postępować trochę wolniej. Pierwsze 4-6 tygodni (w zależności od umiejscowienia i wielkości implantu) to okres, w którym pacjent nie powinien obciążać stawu kolanowego. Zbyt szybkie wprowadzenie obciążania osiowego może spowodować uszkodzenie szwów łączących ActiFit z resztą łąkotki, a co za tym idzie niestabilności przeszczepu i wtórnych problemów stawu kolanowego.
Na uwagę zasługuje również pooperacyjny zakres ruchu. Warto pamiętać, iż łąkotka przyśrodkowa oraz boczna intensywnie „pracuje” podczas zgięcia oraz wyprostu kolana. W dużym kącie zgięcia kompresja na trzon oraz róg tylny łąkotki wzrasta, a to właśnie one najczęściej poddawane są zabiegowi implantacji ActiFit. Przez pierwsze 4-5 tygodni po operacji warto ograniczyć zakres zgięcia kolana do 90°. Po tym okresie możliwe jest odbudowanie pełnego zakresu ruchu stawu, jednak nawet w tej fazie rehabilitacji praca „na siłę” do końcowego zakresu zgięcia również może spowodować wtórne problemy ze stabilnością przeszczepu.
Jak długo trwa powrót do sprawności po implantacji ActiFit?
W przypadku osób młodych okres rehabilitacji pooperacyjnej zajmuje około 6 miesięcy. Pacjenci, u których rehabilitacja przebiegała bez zarzutu mogą po takim czasie uprawiać większość rekreacyjnych aktywności fizycznych. Sportowcy zawodowi poddani tego rodzaju operacji powinni zaplanować przynajmniej 6-8 miesięcy przerwy w startach oraz powrocie np. na boisko piłkarskie, czy stok narciarski.
Podsumowanie.
Postęp medycyny w przypadku prewencji zmian zwyrodnieniowych stawu kolanowego w ostatnich latach jest niesamowity. To, co jeszcze kilka lat temu w medycynie wydawało się niemożliwe (np. udane przeszczepy łąkotek) aktualnie jest już na porządku dziennym.
Implant ActiFit jest świetnym rozwiązaniem dla pacjentów po zabiegu usunięcia fragmentu łąkotki, którzy chcą zadbać o prewencję powstawania wczesnych zmian zwyrodnieniowych stawu kolanowego. Dzięki swojej unikalnej budowie implant ActiFit jest swego rodzaju „rusztowaniem”, które z czasem zastępowane jest przez naturalną tkankę pacjenta, tworząc wtórny fragment łąkotki.
Dzięki ekspresowemu wprowadzeniu rehabilitacji w proces pooperacyjny pacjenci poddani zabiegowi z użyciem implantu ActiFit mają szansę na powrót do sportu już po kilku miesiącach od interwencji chirurgicznej. Osobiście uważam, że tego rodzaju operację „uzupełniającą” usunięty fragment łąkotki powinien rozważyć każdy mocno aktywny pacjent po przebytej meniscektomii.
*strona merytoryczna wpisu konsultowana była ze Specjalistą Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu, dr Łukaszem Lipińskim (Składowa Med Łódź).
A czy wygładzenie lakotki = z wycięciem łąkotki? Czy są to dwie inne procedury ?
Nie do końca. Jest to często tylko powierzchowny shaving, czyli nic nadzwyczajnego. Pozdrawiam!
Czy istnieje możliwość zrobienia actifita po całkowitym usunięciu łąkotki ?
Panie Dariuszu,
odpowiedź znajdzie Pan w tekście wpisu. Pozdrawiam!
Pytam ponieważ jestem po tym zabiegu a usunięta miałem cała łąkotkę. Co w takich przypadkach . Pozdrawiam
anie Dariuszu, czy po założeniu implantu Actifit istnieje możliwość powrotu do pełnej aktywności fizycznej np bieganie i ćwiczenia z obciążeniem? Czy jest to rozwiązanie lepsze dla sportowców i ludzi aktywnych… Czytaj więcej »
Witam, nie można porównać implantu z szyciem łąkotki. Na pewno lepiej mieć swoją naprawioną niż nie mieć jej wcale lub mieć zastąpioną implantem. Po takim implancie jest możliwy powrót do… Czytaj więcej »
Dzień dobry mam problem z łękotką na usg wyszło ze łękotka przyśrodkowa z obecnością w rogu tylnym horyzontalna-skośnej szczeliny rozwarstwienia .Szczelina nie ulega poszerzeniu podczas oceny dynamicznej.Nie stwierdza się obecności… Czytaj więcej »
Witam, przede wszystkim USG nie jest zbyt rewelacyjnym badaniem łąkotki. MRI jest zdecydowanie precyzyjniejsze i pewnie bez MRI i próby rehabilitacji sam nie poddałbym się operacji jeśli ból nie jest… Czytaj więcej »
Na co zwrócić uwagę u pacjent z jednoczasową rekonstrukcja acl oraz implantem łakotki,na co uważać planując proces rehabilitacji,czy są jakieś szczególne kamienie milowe w postepowaniu?
Dzień dobry,
wszystkie protokoły i informacje tego typu znajdziesz w webinarach na:
https://www.fizjologika.pl/fizjologika-store/
Pozdrawiam!
Przecież pęknięta łąkotka też może być rusztowaniem do odbudowy czyli zrostu a tak nie jest. Dlaczego? Jakie jest ukrwienie takiego implantu?
Pęknięta łąkotka nie może być rusztowaniem dla odbudowy, ponieważ w strefie białej i biało czerwonej praktycznie nie ma ukrwienia. Implant jest zbudowany z materiałów, które podczas rozpadu przekształcają się w… Czytaj więcej »
Mam ubetek w łąkotka przyśrodkowa , po wczorajszej wizycie u ortopedy postawiono mi wyjście , jako przeszczep implanta i podcięcie kości aby odciążyć ewentualnie w całości implant łąkotki przyśrodkowej .… Czytaj więcej »
Mam pytanie . Mam 42 l. Mam ubytek łąkotki przyśrodkowej przez usunięcie przez lekarza kawałka przy artoskopii ACL przód..(nie zszyta lecz usunięta) Są dwie możliwości ztego co widzę w PL.… Czytaj więcej »
Dzień dobry, jestem fizjoterapeutą. Nie od fizjoterapeuty zależy jaką metodę operacji zastosować, a jak przygotować nogę przed i wyrehabilitować nogę po zabiegu. Tu powinien się wypowiedzieć lekarz ortopeda, który operuje… Czytaj więcej »